Dưa Lưới là loại cây ăn quả mang lại giá trị kinh tế cao với ưu điểm không quá khó trồng và chăm sóc. Tuy nhiên, cây Dưa Lưới thường gặp một số sâu bệnh hại, nếu không phòng trừ kịp thời sẽ suy giảm cả về chất lượng và số lượng. Do đó bạn cần chú ý những sâu bệnh hại trên cây Dưa lưới sau đây:
Phòng trừ sâu hại Dưa Lưới
Dưa lưới khi trồng trong nhà lưới hay ngoài vườn rộng vẫn có khả năng bị gây hại bởi các loài côn trùng, nhện gây hại như: Bọ trĩ, bọ phấn, nhện đỏ, rệp muội, bọ dưa… làm ảnh hưởng đến chất lượng quả và suy giảm năng suất cây trồng. Bà con cần chú ý phát hiện sớm các loại sâu hại dưới đây và có biện pháp phòng trừ hiệu quả.
Bọ trĩ hại Dưa lưới
Bọ trĩ hại Dưa lưới có tên khoa học là Thrips palmi, loại côn trùng này thường xuất hiện ngay từ khi cây còn nhỏ, sau đó phát triển mạnh dần khi cây lớn lên và làm cho thân, cành, lá dần dần bị xoăn lại, cứng và giòn hơn.
Sâu bọ trĩ hại Dưa lưới
Đặc điểm nhận dạng bọ trĩ là có màu đen, dài từ 1 – 2 mm, còn trứng bọ trĩ lại có màu trắng sữa, đến khi nở trứng thì có màu vàng nhạt. Bạn có thể quan sát thấy bọ trĩ nằm rải rác trong các mô lá, chúng hút dịch và làm cho lá cây xoăn lại. Bọ trĩ có khả năng lẩn tránh rất nhanh bằng cách giả chết rơi xuống đất hoặc trú trong chiếc lá khác. Loài sâu bệnh hại trên Dưa Lưới này hoạt động cả ngày lẫn đêm, tuy nhiên chúng không ưa ánh sáng trực tiếp nên thường trốn trong búp lá và bò ra khi trời râm.
Biện pháp phòng trừ
Trước khi trồng cây Dưa Lưới, bạn nên làm thông thoáng đất, loại trừ sâu bệnh, nhộng và trứng còn tồn tại trong đất trồng. Ngoài ra, cây bệnh, cỏ dại hoặc rơm rạ nên được loại bỏ để sâu không còn nơi cư trú. Bạn nên nhớ thường xuyên quan sát để diệt sâu từ sớm, đảm bảo cây sinh trưởng tốt, tưới nước đều đặn và kiểm soát độ ẩm vừa phải. Nếu như cây Dưa Lưới đã bị bọ trĩ bám đầy trên mặt lá thì bạn cần phải sử dụng đến thuốc bảo vệ thực vật có hoạt chất như Emamectin benzoate, Abamectin, Thiamethoxam, Petroleum oil,…
Rệp muội hại Dưa lưới
Rệp muội trên Dưa lưới có tên gọi là Aphis gossypii Glover, là loại sâu bệnh rất thường gặp ở cây Dưa Lưới. Rệp muội có hình dạng rất nhỏ, có màu xanh đem hoặc vàng nhạt, thường xuất hiện mặt dưới lá như những đốm nhỏ li ti và tạo thành đốm lớn ở chồi.
Rệp muội hại Dưa lưới
Loại sâu bệnh này thường xuất hiện khi thời tiết nắng nóng, độ ẩm thấp, trời khô và ít mưa, chúng hút nhựa khiến cho lá vàng nhuộm, héo rũ, khô lại, cây bắt đầu sinh trưởng kém dần. Chúng có thể phát triển từ khi cây còn non đến khi cây trưởng thành, đẻ ra nhiều con và lây bệnh nấm bồ hóng cho cây.
Biện pháp phòng trừ
Rệp muội dễ dàng xuất hiện ở cây trồng nên bạn cần bảo vệ những thiên địch như bọ rùa, kiến, nhện nấm, dòi,… để chúng tiêu diệt loài sâu bệnh hại Dưa Lưới này. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng thêm một vài loại thuốc bảo vệ thực vật có hoạt chất Thiamethoxam để tiêu diệt rệp, tuy nhiên để đảm bảo an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng, tiêu chuẩn chất lượng của quả Dưa Lưới, bạn chỉ nên phun thuốc khi số lượng rệp trên cây nhiều, thời điểm phun cũng nên cách xa thời kỳ thu hoạch trái dưa.
Bọ dưa lưới
Tên khoa học của bọ dưa là Aulacophora similis, là loại sâu bệnh có kích thước khá to và dễ phát hiện, chúng có kích thước bằng đầu đũa và bay khá chậm, bạn có thể bắt chúng bằng tay khi chúng tấn công cây con vào sáng sớm. Ấu trùng của bọ dừa có màu trắng ngà, thường xuất hiện ở phần thân sát với rễ hoặc bám vào phần rễ.
Bọ Dưa lưới
Loại sâu bệnh trên Dưa Lưới này sẽ tấn công cây Dưa Lưới khi là cây con, chúng sẽ ăn thủng 2 lá mầm hoặc lá bánh tẻ, làm cho cây khó quang hợp, phát triển chậm hơn. Cũng như bọ trĩ, bọ dưa có khả năng lẩn trốn hoặc giả chết rơi xuống đất, chúng thường hoạt động vào thời tiết mát mẻ.
Biện pháp phòng trừ
Nếu bọ dưa đã chớm xuất hiện trên cây con, bạn có thể quan sát kỹ vào bắt chúng để tránh làm hại cho cây. Tốt nhất là để phòng trừ bọ dưa, trước khi gieo cây con, bạn nên làm đất, đưa toàn bộ cây Dưa Lưới đã thu hoạch gom thành đống để dụ bọ dưa bám vào, sau đó phun thuốc bảo vệ thực vật có hoạt chất như Abamectin, Emamectin benzoate
Ruồi đục lá Dưa lưới
Ruồi đục lá có tên khoa học là Liriomyza trifolii, là loại ruồi nhỏ có kích thước khoảng 1,5 – 2,0mm, bay rất nhanh và có màu đen. Ấu trùng dạng dòi, có màu vàng nhạt, thuôn dài và không có chân. Ruồi thường đẻ trứng trên các mô lá, sau dòi sẽ đục trên mặt lá thành những đường màu trắng uốn vòng, làm cho lá cây thường bị khô héo, cháy giòn và khiến cây sinh trưởng kém dần. Ruồi đục lá xuất hiện vào toàn bộ thời gian sinh trưởng của cây Dưa Lưới, đặc biệt là thời kỳ cây ra hoa đậu quả, khoảng tháng 3 – 5, tháng 10 – 11, mùa khô nắng nhiều sẽ phát triển mạnh hơn mùa mưa, có thể phá hoại từ 10 – 12 ngày.
Ruồi đục lá Dưa lưới
Biện pháp phòng trừ
Loài ruồi đục lá cây hại cho cây và rất khó có thể tiêu diệt chúng, vì vậy bạn nên chăm sóc cây thật tốt trong thời kỳ ruồi phá hoại, ngắt bỏ những chiếc lá có dấu hiệu bị dòi đục lá. Nếu phát hiện sớm, bạn có thể sử dụng một vài loại thuốc bảo vệ thực vật có hoạt chất như Abamectin.
Sâu xanh ăn lá Dưa lưới
Sâu xanh có tên khoa học là Diaphania indica, sinh ra từ loài bướm nhỏ có kích thước tầm 10mm, méo cánh màu nâu đen và cánh được xếp thành hình tam giác với vệt trắng chính giữa. Bướm đẻ trứng có màu trắng nhạt, xuất hiện li ti trên những chồi lá non, trứng lớn thành sâu non màu xanh lá cây, trên thân có 2 sọc trắng chạy dọc, nhộng màu nâu đen.
Sâu xanh ăn lá Dưa lưới
Sâu bệnh hại trên Dưa Lưới di chuyển khá chậm và thường lẩn trốn trong những chiếc lá nên rất khó nhìn. Sâu xanh xuất hiện từ khi cây còn nhỏ cho đến khi ra hoa đậu quả, thời giản cây Dưa Lưới ra hoa, sâu sẽ phát triển mạnh mẽ nhất và làm giảm chất lượng đậu quả của cây trồng.
Biện pháp phòng trừ
Để loại bỏ sâu bệnh, bạn có thể tìm kiếm kỹ lưỡng trên các cây để diệt sâu và nhộng. Sau khi thu hoạch, bạn nên thu gom cây thật sạch sẽ để tránh trứng sâu còn ở trong đất hoặc lây lan sang cây con. Bạn có thể sử dụng một vài loại thuốc bảo vệ thực vật có hoạt chất Abamectin để diệt sâu.
Phòng trừ bệnh hại Dưa Lưới
Ngoài các loại côn trùng bám ăn và phá hoại cây có thể dễ dàng xử lý, bà con cần chú ý tới các loại sâu bệnh cực kỳ nguy hại tới cây trồng, đây chính là nguyên nhân chính gây suy giảm năng suất và hiệu quả thu hoạch trái sau này.
Bệnh héo tóp thân, chết héo cây con
Cây Dưa Lưới ở giai đoạn cây con thường gặp phải bệnh Rhizoctonia solani này với các triệu chứng như cây dễ ngã, bộ rễ nhanh bị thối nhưng lá vẫn xanh non. Đó là do nấm gây hại khiến cho cây còn non đã bị tóp thân và chết. Nấm có thể xuất hiện trên đất canh tác sau mùa lúa khi bám vào rơm rạ, cỏ dại hoặc thân lúa, mang đến mầm bệnh cho cây Dưa Lưới con.
Biện pháp phòng trừ
Bệnh của Dưa Lưới này từ nấm mà ra nên rất nhanh phát triển khi gặp độ ẩm cao. Vì vậy mà khi thời tiết mưa nhiều, độ ẩm lớn, bạn nên sử dụng các biện pháp bảo vệ cho cây như thuốc bảo vệ thực vật có hoạt chất như Validamycin, Hecxaconazole để phòng ngừa dịch bệnh phát sinh.
Ngoài ra, trước khi trồng cây Dưa Lưới trên đất canh tác, bạn nên làm sạch đất thông thoáng, nhổ sạch cây cỏ hoặc thân lúa có mầm bệnh, đảm bảo bệnh Dưa Lưới không xuất hiện trên cây con.
Bệnh chạy dây, héo rũ trên Dưa lưới
Nấm Fusarium sp. gây nên bệnh chạy dây, héo rũ trên cây Dưa Lưới ở cả cây con và cây trưởng thành, khiến cho cây bị mất nước và dần dần chết khô. Các biểu hiện của bệnh hại cây Dưa Lưới chính là thân cây bị nứt khô ra, héo mòn từ lá cho đến thân cây như bị thiếu nước lâu ngày rồi chết. Ở cây con, nấm Fusarium sp. sẽ làm cho cây con chết rạp thành từng đám, còn trên cây Dưa Lưới đã bắt đầu đâm hoa kết trái, nấm sẽ làm cây bị mất nước, khô héo dần và chết. Loại nấm này tồn tại rất lâu trong đất canh tác, chính vì vậy mà khả năng gây bệnh trên cây Dưa Lưới là khá lớn. Thường thì độ ẩm đất và tuyến trùng là các nguyên nhân để nấm bùng phát và gây bệnh.
Bệnh chạy dây, héo rũ trên Dưa lưới
Biện pháp phòng trừ
Vì loại nấm này tồn tại trong đất nhiều năm nên bạn cần làm đất thông thoáng, sạch sẽ, nhổ bỏ cây Dưa Lưới bị bệnh, cỏ dại, rơm rạ trên đất để loại trừ mầm bệnh. Ngoài ra, bạn nên bón thêm phân chuồng hoặc trấu tro để tăng lượng dinh dưỡng cho đất. Bạn cần hạn chế trồng nhiều cây ăn quả như bí đỏ, dưa hấu cùng với Dưa Lưới ở cùng thửa ruộng.
Bệnh sương mai, đốm phấn trên Dưa lưới
Bệnh sương mai là loại bệnh trên cây Dưa Lưới khá thường gặp, bạn có thể dễ dàng nhận ra bệnh khi thấy các vết hình đa giác góc cạnh dưới mặt lá, có màu vàng nhạt hoặc màu nâu, về sau vết bệnh sẽ vỡ vụn ra ở các lá già. Bệnh này thường lan từ các lá già ở gốc, sau đó lan dần lên lá non, xuất hiện nhiều khi thời tiết thay đổi, mưa nhiều, độ ẩm lớn.
Bệnh sương mai trên Dưa lưới
Biện pháp phòng trừ
Vì thời tiết ở Việt Nam nhiệt đới gió mùa, thường mưa nhiều, thế nên bạn cần lưu tâm tới loại bệnh thường gặp ở Dưa Lưới này để tránh cây bị bệnh, bạn nên thường xuyên quan sát để tránh bệnh lan rộng, khi cây mới chớm bệnh, bạn nên sử dụng thuốc bảo vệ thực tập có các loại hoạt chất như Mancozeb 64%, Metalaxyl 8%, Metiram Complex (min 85%)
Bệnh thối trái Dưa lưới non
Bệnh thối trái non có tên khoa học là Choanephora cucurbitarum, bệnh này thường tấn công cây Dưa Lưới khi vừa thụ phấn xong, nó sẽ tác động trực tiếp đến lá, hoa và trái non, ảnh hưởng lớn đến năng suất canh tác của người nông dân.
Bệnh thối trái non thường xuất hiện vào thời điểm mưa nhiều, độ ẩm cao, trái non có thể bị thối vào từ 5 – 7 ngày sau khi thụ phấn, gây thiệt hại lớn cho quá trình phát triển quả và thu hoạch sau này.
Biện pháp phòng trừ
Bạn nên có các biện pháp phòng trừ để hạn chế việc phát bệnh trên cây Dưa Lưới, đặc biệt nên hạn chế tưới nước cho cây vào thời điểm mùa mưa hoặc những khi độ ẩm đất ở mức cao.
Trước khi trồng Dưa Lưới, đất canh tác nên đảm bảo được dọn sạch, loại bỏ cỏ dại, cây bệnh, nên dùng thêm thuốc bảo vệ thực vật có hoạt chất như Gentamicin sulfate, Validamycin.
Bệnh cháy khô lá Dưa lưới
Bệnh cháy khô lá có tên khoa học là Phytophthora sp., cũng gây hại cho trái non, làm cho chúng nhanh thối nhũn ra. Không chỉ trên trái non, lá, gốc, thân cây Dưa Lưới mắc bệnh sẽ bị chuyển sang màu đen, thối nhũn ra như bị úng nước.
Nguyên nhân khiến cây Dưa Lưới bị bệnh này cũng là do độ ẩm thời tiết cao, mưa nhiều, khiến cho cây mắc bệnh và dần chuyển màu đen như bị cháy khô lá, từ lá xuống cả rễ, cây chết nhanh và sẽ lan sang các cây khác theo nguồn nước chảy.
Bệnh cháy khô lá Dưa lưới
Biện pháp phòng trừ
Cũng như một số bệnh trên Dưa Lưới khác, bạn nên kiểm soát độ ẩm cho cây, hạn chế tưới nước vào mùa mưa, thoát nước tốt cho thửa ruộng. Bạn có thể trồng cây Dưa Lưới với mật độ vừa phải để đất thông thoáng hơn. Khi bắt đầu chớm bị bệnh, bạn nên dùng các loại thuốc bảo vệ thực vật có hoạt chất như Chitosan, Chlorothalonil (min 98%).
Bệnh thán thư Dưa lưới
Bệnh thán thư có tên khoa học là Colletotrichum lagenarium, đặc điểm nhận biết loại bệnh này trên cây Dưa Lưới là những vết tròn đồng tâm màu nâu xuất hiện trên mặt lá. Những vết bệnh này rất dễ phát hiện và sẽ có màu đậm hơn, to ra khi bệnh phát triển nặng trên cây. Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do thời tiết thay đổi thất thường, mưa nắng khắc nghiệt khiến cho cây dễ dàng mắc bệnh và phát triển bệnh rất nhanh. Khi cây bị nặng, những vết bệnh sẽ tạo thành vệt dài màu đen trên lá, cả ở trên trái dưa, bạn có thể thấy những vết lõm màu nâu trên bề mặt quả, vết lõm này to dần và gây thối trái Dưa Lưới.
Bệnh Thán thư trên cây Dưa lưới
Biện pháp phòng trừ
Bạn nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có hoạt chất như Difenoconazole (min 96%), Flusilazole (min 92.5%),… cho cây Dưa Lưới.
Bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản về các loại sâu bệnh hại Dưa Lưới, hy vọng những thông tin trên đây giúp bạn phát hiện và diệt trừ sâu bệnh được hiệu quả hơn. Chúc bà con có một vụ mùa bội thu và đừng quên ghé thăm Website để cập nhật thêm kiến thức về các giống cây ăn quả khác nhé.